Tüm Biçimleriyle Sanat
Eskitaş Çağı sanatı terimi altında topladığımız, stilize yapıtları ve çok çeşitli teknikleri kapsar. 25.000 yıl boyunca süren bu sanat kuşkusuz gelişmiştir. İlk grafik figürler 30.000 yılı aşkın bir zaman önce yaşayan orignasiyen kültürüne atfedilmektedir. Çok şematik hayvanların yanı sıra cinsel mas simgelerin de betimlendiği gravür parçaları ile resimler bulunmuştur.
Mas Dazil’de Bulunan Resimli Yassı Çakıl Taşları
Eskitaş Çağı sanatı çok tuhaf biçimde sona ermiştir: Magdalenyen kültüründen başlayarak levhacıkların ve yassı şiarın üzerine yapılan sanat artmıştır; daha sonra hayvan betimlerinin yerini non-fıgüratif resimler ve gravürler almıştır. Yassı çakıl taşlarının üzerine kırmızı boya ile yapılmış ya da kazınmış bu çizgiler bir tür hesap çizelgesi sistemi olabilir.
Vogelherd Atı
Midisinden bu küçük at (5 cm yüksekliğinde) Tuna Nehri’nin yukarı havzasında Vogelherd yerleşmesinde birkaç hayvan heykeli ile birlikte bulunmuştur. 32.000 yaşındaki bu heykel insanlığın en eski heykellerin biridir.
La Madeleıne Bizonu
Tam plastik heykel ile gravürün birleştirilmesi, temel malzemenin ustaca kullanılışı (başı gövdenin uzantısında yapacak yer yoktu), Eskitaş Çağt’nın bu taşınabilir başyapıtlarından birinin, La Madeleine’de bulunan “Yalanan Bizon”u ortaya çıkarmıştır.
Mas D’azil’de Bulunan Yuvarlak Kemik Parça
Aşağıda, iki yüzüne bir inek ile bir buzaj resminin kazındığı yuvarlak kemik parçası, anne resimlerini çağrıştırmaktadır.
Roc De Sers Heykel Bloku
Solütreenler, özellikle anıtsal heykeller çalışmışlardır: Üzerinde bir at ile başı, bir yaban domuzu betimi yapmak için yeniden yontulmuş bir bizonun bulunduğu 1.60 m uzunluğundaki blok (altta) bunun kanıtıdır.
Brunıquel’de Bulunan Sıçrayan At
Ön ayaklan havaya kalkmış gösterilen atın duruşu, “Yalanan Bizon”da olduğu gibi formun alt destekten (ren geyiği boynuzu) uzatılması ile verilmiştir. Yelesini ayrıntıları çok iyi işlenmiştir.
La Vache Asası
Asa, tam plastik heykel (ucunda bir kuş başı vardır) ve kabartma tekniklerinin bir arada kullanılmasıyla yapılmıştır. Köşelerine iki çift hayvan, bir geyik ve bir balık (burada
görülmektedir) ile bir at ve bir kedi figürü vardır.
Dolni Vestornice Dişi Aslanı
Kilden biçimlendirilmiş bu dişi aslan başı kaba heykel parçaları ile birlikte yansı toprağa gömülmüş bir yurtlukta (bir fınn olabilir) bulunmuştur.
Yirmi Bin Yıl Öncesinin Mağara Sanatı
Mağara sanatı, iç duvarlara yapılan resim sanatıdır. Bu sanat, ilk kez Gravetiyen kültüründen (Gargas, Pair-non-Pair) başlayarak yeraltının derinliklerini ele geçirmiş, Fransa ve Güney İspanyadaki Magdaleniyen kültürünün en azından yüzü aşkın mağarada bulunan başyapıtının üzeri örtülünceye kadar bu derinlikleri birer kutsal mekâna dönüştürmüştür.
Ne var ki, toprakaltı dünyasında insanoğlunun izleri mağara sanatı ile sınırlı değildir. Ayak izleri, güçlükle yorumlanabilen çalışmaların kalıntıları, çöküntüler ve unutulan yararlı araç gereç (kalemler, renkli kalemler, silgiler…) kadar mağaraların zeminlerindeki kilden taslaklar, parmakla çabukça çizilen çizgiler ya da işaretler vb. arkeologların yorumlarında göz önünde tutulmuştur, çünkü bunlar bizim için, Tarihöncesi insanlarının toprakaltı mekânı nasıl benimsediğine ilişkin kesin verilerdir.
Bütün tekniklerden yararlanılmıştır; kil üzerine parmaklarla izler yapılmış, çok farklı malzemenin üzerine kazıma resimler uygulanmış ve kuşkusuz, duvarlara sıvı foyaların üflenerek püskürtülmesi, fırça yardımı ile boya sürülmesi, boyanın ve kazıma resmin aynı betimde birlikte kullanılması gibi çeşitli uygulamaları kapsayan resimler gerçekleştirilmiştir.
Savıgnano Venüsü
Kadın betimlerinin en büyüklerindendir.
Whxen Dorfi Venüsü
Gravetiyen kültürünün Perigord (Fransa), İtalya,; Avusturya ve Rusya’da bulunan kadın heykelcikleri birbirine benzer. Yüz hatları belirtilmemiştir. Dirsekten bileğe kadar kollar ve ayaklar çoğunlukla belli belirsiz gösterilmiş ya da yapılmamıştır. Göğüsleri, kalçaları ve kaba etleri ise aşın vurgulanmıştır. Genelde bu heykelcikler baklava biçemindedir veya önden ya da arkadan gösterilmiştir. Avustralya’da Willendorf yerleşmesinde bulunur bu heykelcik 11 cm. yüksekliğindedir, kalkerden yapılmıştır. Üzerinde yer yer kırmızı boya izleri vardır.