1. Dosyaların hepsini tek tek inceledim.
Bu cümlenin fiilinin özne ve nesnesine göre çatısı hangi seçenekte doğru verilmiştir?
| Öznesine Göre | Nesnesine Göre | |
| A) | Etken | Geçişli |
| B) | Etken | Geçişsiz |
| C) | Edilgen | Geçişsiz |
| D) | Edilgen | Geçişli |
2. Öğretmen derste Melike, Hasan, Kenan ve Serap’tan seçtikleri birer fiili hem geçişli hem geçişsiz fiil olacak şekilde birer cümlede kullanmalarını istemiştir.
Öğrencilerin kurduğu cümleler şöyledir:
Melike: Sabahleyin vapurla karşıya geçti.
Öndeki aracı tehlikeli şekilde geçti.
Hasan : Koridorda öğrenciler koşuyor.
Yüz metreyi 11 saniyede koşuyor.
Kenan : Arkadaşlarıyla kırlarda gezdi.
Öğleye kadar şehri gezdi.
Serap : Hava almak için dışarı çıktı.
İşten bugün biraz erken çıktı.
Buna göre öğretmen, hangi öğrencinin yanlış örnek verdiğini söyleyecektir?
A) Melike’nin B) Hasan’ın
C) Kenan’ın D) Serap’ın
3. “-l-“ ve “-n-” çatı ekini alan fiiller etken veya edilgen olabilir.
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya örnek verilirken yanlışlık yapılmıştır?
A) Antrenmanda çok terlediği için eve gelince yıkandı, (etken)
Törenden önce kaldırımlar ve caddeler iyice yıkandı, (edilgen)
B) Annem, toplantıya gitmek için hazırlandı, (etken)
Gelecek yılın programı çok önceden hazırlandı, (edilgen)
C) Olanlara sinirlenen adam uzun süre söylendi, (etken)
Yarın havanın yağışlı olacağı söylendi, (edilgen)
D) Maç, olumsuz hava şartları yüzünden ileri bir tarihe atıldı, (etken)
Kullanılmış kâğıtlar dönüşüm kutusuna atıldı, (edilgen)
4. Elindeki kitapları bırakıp köşedeki masaya oturdu.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin fiili, nesnesine göre çatısı bakımından bu cümleyle aynıdır?
A) Arabamız aniden yolun ortasında durdu.
B) Bizim takım son maçı da kazandı.
C) Okumam için verdiği kitabı bugün istedi.
D) Başından geçenleri bize de anlattı.
5. 1. Bu yıl derslerine geçen yıla göre daha çok çalışıyor.
2. Bu mahalledeki kişilerin çoğunu yıllardır tanıyordu.
3. İşlerini bitirdikten sonra sen de onlarla gideceksin.
4. Bu kadar çabuk döneceğimiz aklımıza gelmemişti.
ÖĞRETMEN: Bu cümlelerden hangisinin yüklemi geçişlidir?
Bazı öğrenciler, öğretmenin sorusunu aşağıdaki gibi cevaplamıştır:
Yakup: 1. cümle
Mehmet: 2. cümle
Selen: 3. cümle
Nihat: 4. cümle
Buna göre öğretmen hangi öğrencinin doğru cevap verdiğini söyleyecektir?
A) Yakup’un C) Selenin
B) Mehmet’in D) Nihat’ın
6. 1. Herkes benim düşünceme katılırsa yanılmış olmaktan korkarım.
2. Yüksek mevkilerde sağduyuya az rastlanır.
3. Mizah, şakanın arkasına gizlenmiş ciddiyettir.
4. Güzellik, çoğu zaman kusurları gizleyen bir örtüdür.
Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde çatı özelliği aranmaz?
A) 1 – 2 C)3-4
B) 2-3 D) 1 – 4
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem geçişli hem geçişsiz fiil kullanılmıştır?
A) Siz sevgiyi ekin, orada sevinç büyüyecektir.
B) Yaptığın iyiliği hatırlama, gördüğün iyiliği unutma.
C) Haftada bir öğün yemek yeme, ona vereceğin parayı bir fakire ver.
D) Birleşikken ayakta dururuz, bölünmüşken düşeriz.
8. X) Kitaplar da dostlar gibi az ama iyi seçilmiş olmalıdır.
Y) Okuma zevkini kazanan için kitap en değerli dosttur.
Z). Okumak, insana farklı farklı pencereler aralar.
J). İnsan, sevdiği bir kitabı tekrar okuduğunda eski bir dosta kavuşmuş gibi olur.
Harflerle gösterilen cümlelerin hangisinde fiil çatısı aranmaz?
A) X B) Y C) Z D) J
9. Sinem: Hafta sonu pikniğe gidilecek mi?
Ceren: Hayır, piknik ileriki bir tarihe ertelendi.
Sinem ve Ceren’in cümlelerindeki fiillerin öznesine göre çatısı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
Sinem Ceren
A) Edilgen Etken
B) Edilgen Edilgen
C) Etken Etken
D) Etken Edilgen
CEVAPLAR: 1)A 2) D 3) D 4) A 5)B 6)C 7)A 8)B 9)B